Certified Public Accountant (CPA) คืออะไร
การทำธุรกิจนั้น ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจประเภทใดก็ตาม ก็จะมีเรื่องของการเงินมาเกี่ยวข้องตลอด เมื่อเกิดการซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการ ก็จะเกิดรายรับและรายจ่ายขึ้นมา ซึ่งจำเป็นจะต้องมีแผนกบัญชีหรือพนักงานบัญชีคอยดูแลข้อมูลเหล่านี้ เพื่อไม่ให้เกิดความซับซ้อนของข้อมูล หรือเกิดการหล่นหายของข้อมูลแล้วทำให้กิจการหายอดเงินไม่ได้ว่าเงินหายไปไหนหรือเกินมาได้อย่างไร ซึ่งพนักงานบัญชีจะคอยบันทึกข้อมูลลงบัญชีทั่วไป บัญชีแยกประเภท งบทดลอง งบแสดงฐานะการเงิน และคอยปิดบัญชีให้ตรงกับยอดเงินตามหลักการบัญชี เพื่อไม่ให้กิจการขาดทุน และยังสามารถเขียนข้อมูลทางบัญชีให้จ่ายภาษีได้ลดน้อยลงได้อีกด้วย
ด้วยเหตุผลนี้สภาวิชาชีพบัญชีในพระบรมราชูปถัมภ์ได้สร้างผู้ตรวจสอบบัญชีขึ้นมาคอยตรวจสอบบัญชีของบริษัทต่างๆ ตามกฎหมายมาตรา 39 ซึ่งผู้คนเหล่านี้ถือว่าเป็นผู้ที่มีความน่าเชื่อถือ เนื่องจากจะคอยตรวจสอบข้อผิดพลาด ข้อบกพร่อง หรือตรวจสอบความผิดปกติของบัญชีตามบริษัทต่างๆ เพื่อไม่ให้บริษัทสามารถปิดบังข้อมูลทางการบัญชีหรือพยายามจ่ายภาษีให้ลดน้อยลงได้ ซึ่งผู้ตรวจสอบบัญชีจะสามารถตรวจสอบบัญชีได้ไม่เกิน 300 บริษัทต่อปี หากเกินกว่ากำหนด อาจจะถูกสภาฯ เรียกไปสอบสวนความผิดปกติ เมื่อผู้ตรวจสอบบัญชีพบความผิดปกติของบัญชีหรือพนักงานบัญชีบันทึกบัญชีผิดปกติ ผู้ตรวจสอบบัญชีจะทำการส่งเรื่องร้องเรียนไปที่สภาฯ เพื่อให้สภาใช้มาตรการดำเนินการกับบริษัทที่โดนร้องเรียนต่อไป
Certified Public Accountant เรียกย่อๆ ว่า CPA หรือ ผู้รับสอบบัญชี คือ ผู้ที่ได้รับอนุญาตจากสภาฯ ให้เป็นผู้ตรวจสอบบัญชี สามารถตรวจสอบบัญชีตามบริษัทต่างๆ ได้ ไม่เกิน 300 บริษัทต่อปี ซึ่งผู้รับสอบบัญชีจะทำหน้าที่ตรวจสอบข้อบกพร่อง หรือความผิดปกติของบริษัทต่างๆ หากพบความผิดปกติก็จะทำการส่งเรื่องร้องเรียนให้สภาฯ ได้ดำเนินการตามกฎหมายกับบริษัทต่อไป
การที่จะเป็นผู้รับสอบบัญชีหรือผู้ตรวจสอบบัญชีได้นั้น ไม่ง่ายเลย เพราะจะต้องทำการสอบแบบทดสอบของสภาฯ ให้ผ่านตามเกณฑ์ที่กำหนด และฝึกหัดงานเป็นพนักงานบัญชีกับสภาฯ ไม่น้อยกว่า 3 ปี เพื่อรักษามาตรฐานของผู้ตรวจสอบบัญชีไม่ให้เป็นผู้ที่คดโกง ให้เป็นผู้ที่มีความซื่อตรง ตรวจสอบข้อมูลทางบัญชีได้อย่างถูกต้องครบถ้วน
ดังนั้น ผู้รับสอบบัญชี จึงเป็นผู้ที่คอยตรวจสอบความผิดปกติของบัญชีตามบริษัทต่างๆ เพื่อไม่ให้บริษัทได้พยายามทำให้จ่ายภาษีได้น้อยลง เพื่อให้บัญชีเป็นไปตามความเที่ยงตรง และได้ช่วยให้บริษัทจ่ายภาษีได้ตรงยอดที่ต้องจ่าย เพื่อนำเงินนั้นมาพัฒนาประเทศให้เจริญก้าวหน้าต่อไป
