เอกสารที่จำเป็นของวงจรการขายเป็นส่วนสำคัญประกอบวงจรการขาย โดยวงจรการขาย (Sales Cycle) คือ ชุดของขั้นตอนและกิจกรรมที่ดำเนินการอย่างเป็นระบบ ตั้งแต่การติดต่อลูกค้าครั้งแรกไปจนถึงการได้รับชำระเงิน เป็นกระบวนการสำคัญที่เชื่อมโยงระหว่างฝ่ายขาย ฝ่ายปฏิบัติการ (คลังสินค้า/จัดส่ง) และฝ่ายบัญชี/การเงิน เพื่อให้การซื้อขายเป็นไปอย่างราบรื่นและเป็นไปตามหลักการบัญชีที่ถูกต้อง

นี่คือการอธิบายวงจรการขายอย่างละเอียด พร้อมเอกสารประกอบในแต่ละขั้นตอน:
1. ขั้นตอนก่อนการขาย (Pre-Sales)
ขั้นตอนนี้คือการเริ่มต้นความสัมพันธ์และกำหนดเงื่อนไขการซื้อขายที่ชัดเจน
1.1 ใบเสนอราคา (Quotation/Sales Quotation)
ขั้นตอน | รายละเอียด | เอกสารหลัก |
| การออกใบเสนอราคา | ฝ่ายขายจัดทำเอกสารเสนอราคาและเงื่อนไขการขาย (เช่น ราคาต่อหน่วย, ส่วนลด, เงื่อนไขการชำระเงิน, ระยะเวลาการจัดส่ง) ให้แก่ลูกค้า | ใบเสนอราคา (Quotation) |
| ความสำคัญ | เป็นเอกสารที่ไม่ผูกมัดทางกฎหมายโดยตรง แต่เป็น หลักฐานการตกลงเบื้องต้น ที่ใช้ในการยืนยันรายการเมื่อลูกค้าตัดสินใจซื้อ |
- ใบเสนอราคา (Quotation): ต้องระบุรายละเอียดสินค้า/บริการ, จำนวน, ราคาต่อหน่วย, ส่วนลด (ถ้ามี), วันที่เสนอราคา, ระยะเวลาที่ราคามีผล, และเงื่อนไขการชำระเงินที่เสนอ

2. ขั้นตอนการสั่งซื้อ (Order Acceptance)
ขั้นตอนนี้คือจุดที่การเสนอขายเปลี่ยนเป็นการยืนยันความต้องการซื้อที่ผูกพัน
2.1 การรับคำสั่งซื้อ (Sales Order)
ขั้นตอน | รายละเอียด | เอกสารหลัก |
| การรับคำสั่งซื้อ | ลูกค้าส่งเอกสารยืนยันการสั่งซื้อเข้ามา (มักใช้ ใบสั่งซื้อ ของลูกค้า) ฝ่ายขาย/ฝ่ายบริการลูกค้าจะนำมาจัดทำเป็นเอกสารภายในของบริษัท | ใบสั่งซื้อ (Purchase Order – P.O.) ของลูกค้า |
| การยืนยัน | บริษัทจะออกเอกสารเพื่อยืนยันการรับคำสั่งซื้อ และแจ้งไปยังฝ่ายปฏิบัติการ/คลังสินค้าเพื่อเตรียมการจัดส่ง | ใบรับคำสั่งซื้อ/ใบยืนยันการขาย (Sales Order) |
เอกสารประกอบที่สำคัญ:
- ใบสั่งซื้อ (P.O.) ของลูกค้า: เอกสารที่ลูกค้าออกเพื่อสั่งซื้ออย่างเป็นทางการ ระบุรายการ, จำนวน, และราคารวมที่ตกลง
- ใบรับคำสั่งซื้อ (Sales Order): เอกสารภายในที่ใช้เป็นคำสั่งในการดำเนินการต่อไป และมักใช้ตรวจสอบความถูกต้องของรายการสั่งซื้อกับใบเสนอราคา
3. ขั้นตอนการจัดส่ง (Fulfillment)
ขั้นตอนนี้คือการส่งมอบสินค้าหรือบริการตามที่ตกลงกัน และเป็นจุดที่กิจการรับรู้การขายในทางบัญชี
3.1 การส่งสินค้าและการวางบิล (Delivery and Billing)
| ขั้นตอน | รายละเอียด | เอกสารหลัก |
| การจัดส่ง | คลังสินค้าจัดเตรียมและจัดส่งสินค้า พร้อมจัดทำเอกสารยืนยันการส่งมอบ | ใบส่งของ/ใบกำกับภาษี/ใบแจ้งหนี้ |
| การรับมอบ | ลูกค้าเซ็นรับสินค้าในใบส่งของ เพื่อยืนยันการรับมอบ | ใบส่งของ (Delivery Note) ที่ลูกค้าลงนามแล้ว |
| การวางบิล | ฝ่ายบัญชี/การเงิน ใช้เอกสารเหล่านี้ในการเรียกเก็บเงินจากลูกค้า | ใบแจ้งหนี้ (Invoice/Bill) |
เอกสารประกอบที่สำคัญ:
- ใบส่งของ (Delivery Note): ใช้ยืนยันรายการสินค้าที่ส่งและให้ลูกค้าเซ็นรับเพื่อเป็นหลักฐานการส่งมอบ
- ใบกำกับภาษี (Tax Invoice): เป็นเอกสารทางกฎหมายที่ใช้สำหรับธุรกิจที่จดทะเบียน VAT (ภ.พ.20) ต้องออก ณ วันที่ส่งมอบสินค้าหรือบริการ (ส่วนใหญ่รวมกับใบแจ้งหนี้)
- ใบแจ้งหนี้ (Invoice): ใช้แจ้งยอดเงินที่ต้องชำระ วันที่ครบกำหนดชำระ และรายละเอียดธนาคาร (มักจัดทำเป็นชุดเอกสารเดียวกับใบส่งของและใบกำกับภาษี)
- ใบวางบิล (Billing Note): เอกสารที่ใช้สำหรับลูกค้าที่ต้องมีการนัดหมาย “วางบิล” ก่อน โดยรวบรวมใบแจ้งหนี้หลายใบหรือใบแจ้งหนี้เดียวเพื่อยื่นเรียกเก็บเงินตามขั้นตอนของลูกค้า

4. ขั้นตอนการรับชำระเงิน (Collection)
ขั้นตอนนี้คือการดำเนินการทางบัญชีและการเงินจนสิ้นสุดวงจร
4.1 การรับชำระเงินและปิดหนี้
ขั้นตอน | รายละเอียด | เอกสารหลัก |
| การตรวจสอบ | ฝ่ายบัญชีตรวจสอบการชำระเงินจากลูกค้าว่าถูกต้องตามใบแจ้งหนี้หรือไม่ | Bank Statement/หลักฐานการโอนเงิน |
| การออกหลักฐาน | ออกเอกสารยืนยันการรับเงินให้แก่ลูกค้า | ใบเสร็จรับเงิน (Receipt) |
| บันทึกบัญชี | บันทึกการรับชำระเงินและตัดยอดหนี้ของลูกค้าในระบบบัญชี | สมุดรายวันรับ, ทะเบียนคุมลูกหนี้ |
เอกสารประกอบที่สำคัญ:
- ใบเสร็จรับเงิน (Receipt): เอกสารหลักฐานทางกฎหมายที่ยืนยันว่าบริษัทได้รับเงินจากลูกค้าแล้วจริง (ต้องออกทันทีที่มีการรับเงิน ไม่ว่าจะรับเต็มจำนวนหรือบางส่วน)
- หนังสือรับรองการหัก ณ ที่จ่าย (50 ทวิ): หากลูกค้า (ผู้จ่ายเงิน) มีหน้าที่หักภาษี ณ ที่จ่าย (เช่น หัก 3% สำหรับค่าบริการ) ลูกค้าจะออกใบ 50 ทวิ นี้ให้กับบริษัทเพื่อใช้เป็นหลักฐานในการเครดิตภาษีของบริษัท


สรุปความเชื่อมโยงเอกสาร
วงจรการขายที่สมบูรณ์จะมีการไหลเวียนของเอกสารที่เชื่อมโยงกัน เพื่อให้สามารถตรวจสอบได้ย้อนหลัง:

AccProTax รับทำบัญชี ตรวจสอบบัญชี วางแผนภาษี ประสบการณ์กว่า 25 ปี
“สะดวก รวดเร็ว เข้าใจ ให้คำปรึกษาเชิงรุก” คือสิ่งที่ AccProTax ให้ความสำคัญ
เพราะเราเข้าใจดีว่า “เรื่องภาษี” ไม่ใช่เรื่องเล็กที่มองข้ามได้ AccProTax จึงมุ่งเน้นการวางระบบบัญชีและภาษีที่ถูกต้อง เพื่อป้องกันปัญหาการตีความผิดพลาดและลดความเสี่ยงจากการถูกเรียกเก็บย้อนหลัง ทีมงานของเรามีประสบการณ์กว่า 25 ปี ในการให้บริการทั้งการทำบัญชี ตรวจสอบบัญชี และวางแผนภาษีอย่างรอบด้าน พร้อมคำปรึกษาที่ช่วยให้ธุรกิจเดินหน้าได้อย่างถูกต้อง
ติดต่อ AccProTax ได้เลยวันนี้
AccProTax พร้อมให้คำปรึกษาและดำเนินการจดทะเบียนแบบครบวงจร
ฟรี! ให้คำแนะนำเบื้องต้น
มีแพ็กเกจรายเดือน ปิดงบ รายปี
ดูแลโดยทีมผู้เชี่ยวชาญจริง พร้อมให้บริการธุรกิจ SME ทุกประเภท
ฟรีคำปรึกษาเบื้องต้น
ดูแลเอกสารให้ครบ จดเสร็จในไม่กี่วัน
เฟซบุ๊ก: www.facebook.com/accprotax/
อีเมล: accprotax@gmail.com
โทร: 02-124-3062
LineOA: @accprotax
เริ่มต้นจดทะเบียนบริษัทจำกัด และห้างหุ้นส่วนจำกัด การจัดทำบัญชี วางแผนภาษี และการขอใบอนุญาตต่างๆ อย่างถูกต้อง มีขั้นตอนที่ซับซ้อน ยุ่งยาก และใช้ระยะเวลานาน การมีทีมงานผู้เชี่ยวชาญด้านงานจดทะเบียนธุรกิจเป็นที่ปรึกษาและวางแผนอย่างใกล้ชิด เพื่อส่งข้อมูลต่อทางการอย่างถูกต้อง เป็นหัวใจสำคัญของก้าวแรกที่เริ่มต้นทำธุรกิจ เรายินดีให้บริการแก่ลูกค้าทุกท่าน พร้อมให้คำแนะนำในด้านการจดทะเบียน บริษัท(บจก.) ห้างหุ้นส่วนจำกัด(หจก.) อย่างครบวงจร รวมถึง จัดทำบัญชี และวางแผนภาษี (Tax Planning) ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินธุรกิจ
เมื่อลูกค้าต้องการข้อมูล เรายินดีช่วยเหลือ ให้บริการที่รวดเร็ว ทันเวลา ราคาเหมาะสม คุยอย่างเป็นกันเอง ยินดีให้บริการอย่างเต็มที่ ด้วยความเต็มใจอย่างยิ่งค่ะ
ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญฟรี
กรุณากรอกข้อมูล โดยผู้เชี่ยวชาญติดต่อกลับ ให้คำปรึกษาที่ตรงกับความต้องการของคุณได้อย่างรวดเร็ว








